-
„Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”11.03.202011.03.2020W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
-
Napisy na tablicach informacyjnych
11.03.202211.03.2022Szanowni Państwo,
zwracam się z pytaniem jak poprawnie powinny być zapisane napisy na tablicach infor. na budynkach jednostek oświaty i instytucji kultury. Ustalona treść tablic to: "Jednostka oświatowa miasta XYZ" i "Instytucja kultury miasta XYZ" - pojawił się jednak problem. Pod kątem wizualnym lepiej prezentuje się pismo proporcjonalne, ale wówczas nie wiadomo, które z wyrazów (poza nazwą miasta) pisać dużą literą, stąd moje pytanie do Państwa jak powyższe napisy powinny zostać zapisane?
-
Nazwy budynków i obiektów sakralnych2.06.20202.06.2020Dzień dobry,
chciałabym prosić o pomoc w zapisie następujących nazw: Bazylika Grobu Pańskiego, Bazylika Świętego Krzyża Jerozolimskiego, Bazylika Zmartwychwstania, Klasztor Kijowsko-Pieczerski, Ławra Kijowsko-Pieczerska, monaster Kojowsko-Pieczerski, Sobór Mądrości Bożej, Kościół Rosyjski, Pustelnia Optyńska. Czy wszystkie człony tych nazw można zapisywać wielkimi literami?
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam
Patrycja Maj-Palicka
-
Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe
24.05.202424.05.2024Szanowni Państwo,
zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.
* „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.
* „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.
* „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).
* „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.
Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?
-
nazwy spółek29.11.202230.08.2002Od jakiej litery (małej, dużej) pisać wyraz spółka w nazwach, np.: IMG Spółka z o.o. lub IMG spółka z o.o. – sprawa pilna, bo potrzebna do korekty pracy.
Pozdrawiam i dziękuję.
H. Górski -
Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze
12.05.202312.05.2023Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?
Z poważaniem BT
-
Pisownia potocznych nazw zabytków oraz obcych dań i napojów 11.02.201611.02.2016Jak zapisywać nieoficjalne nazwy zabytków, np. furta Dominikańska zwana też Uchem Igielnym. Jak zapisać oba człony nazwy Ucho Igielne – dużymi czy małymi literami, czy ująć ją w cudzysłowie?
Jak zapisywać nazwy obce dań, napojów („W wiedeńskiej kawiarni zamówimy różne kawy, np. Maria Theresia z likierem, Fiaker Kaffee z rumem, Wiener Melange, zjeść spaghetti bolognese i Apfelstrudla/Apfelstrudel czy wypić kieliszek Weiss Gespritz”) – dużymi czy małymi literami? Kursywą?
-
Pisownia stosowana w regulaminie
3.05.20243.05.2024Piszę właśnie regulamin oddziału, który będzie dostępny dla pacjentów. Przeczytałam dostępne materiały na Państwa stronie, ale chciałabym się upewnić czy dobrze rozumiem. Czy jeśli piszemy pełną nazwę oddziału, to piszemy ją wielką literą np. Oddział Dzienny Psychiatryczny X. Natomiast jeśli dalej w tekście odnoszę się do tego konkretnego oddziału i piszę po prostu oddział to już małą literą?
Jak jest ze słowem pacjent w regulaminie, czy w wypisie (karcie informacyjnej). Zakładam, że to nie jest list do pacjenta, więc naturalnym wydawało mi się pisanie małą literą, ale część lekarzy pisze wielką. Czy któraś forma jest preferowana, czy może obie są poprawne?
-
Poziome kreski przy znakach liczb rzymskich
11.05.202414.10.2020Dzień dobry, czy błędem jest stawianie poziomych kresek nad i pod cyfrą/liczbą rzymską, np. w zapisie miesiąca w dacie?
-
przymiotniki od nazwisk25.09.200225.09.2002Przymiotniki utworzone od nazwisk pisane są w literaturze albo dużą, albo małą literą, jak np.: Mickiewiczowski i mickiewiczowski, Marksowski i marksowski. W języku niem. i ang. określenia takie pisane są dużą literą. Duża litera może być uzasadniona w języku polskim potrzebą zaznaczenia, iż określenie to związane jest z nazwiskiem. Czy w tekście naukowym dopuszczalne jest jednak stosowanie pisowni małą literą?